AB Amber Grid

AB Amber Grid jest litewskim krajowym operatorem systemu przesyłowego gazu ziemnego (TSO). Spółka planuje, eksploatuje i rozwija sieć przesyłową gazu wysokiego ciśnienia, zapewnia połączenia międzysystemowe, świadczy usługi przesyłu i bilansowania uczestnikom rynku oraz realizuje strategiczne projekty infrastruktury gazowej łączące Litwę z regionalnymi i unijnymi rynkami gazu.

Przegląd spółki

Nazwa prawna: AB Amber Grid
Typ: Spółka akcyjna (AB), regulowany naturalny monopol (TSO)
Branża: Energetyka – przesył gazu ziemnego i bilansowanie systemu
Założona: 2013 (w wyniku wydzielenia działalności przesyłowej z AB Lietuvos dujos w celu zgodności z wymogami Trzeciego Pakietu Energetycznego UE)
Siedziba główna: Vilnius, Litwa
Notowania giełdowe: Nasdaq Vilnius (free float; większościowo kontrolowana przez państwo za pośrednictwem EPSO-G Group)
Członkostwo: ENTSOG (European Network of Transmission System Operators for Gas)

Informacje prawne

Įmonės kodas (kod spółki): 303090867 (jak powszechnie podawane w litewskich rejestrach korporacyjnych)
PVM kodas (numer VAT): Niepotwierdzony w niniejszym dokumencie. Źródła publiczne wskazują, że Amber Grid jest podatnikiem VAT; dokładny numer VAT należy zaczerpnąć z oficjalnej strony „Kontaktai” lub z informacji prawnych spółki. (Zob. Źródła)
Oficjalna strona internetowa: https://www.ambergrid.lt
Adres e-mail ogólny (publiczny): info@ambergrid.lt (format ogólny; zweryfikować na oficjalnej stronie Contact)
Adres siedziby zarejestrowanej: Vilnius, Litwa. Dokładny adres rejestrowy i główny numer telefonu należy zweryfikować na oficjalnej stronie Contact/Legal Notices lub w wyciągu z Lithuanian Centre of Registers (JAR).

Działalność operacyjna

Podstawową działalnością Amber Grid jest zapewnianie niedyskryminującego dostępu do litewskiej sieci przesyłowej gazu wysokiego ciśnienia oraz zapewnienie bezpiecznego, niezawodnego i efektywnego transportu gazu ziemnego w kraju i transgranicznie. Kluczowe obszary działalności obejmują:

- Usługi przesyłowe dla wysyłających (shipperów) i dostawców, w tym rezerwację przepustowości na punktach połączeń międzysystemowych oraz krajowych wejściach/wyjściach.
- Bilansowanie systemu i obsługę Wirtualnego Punktu Obrotu (VTP) na Litwie.
- Pomiarowanie, zarządzanie jakością gazu oraz zarządzanie integralnością sieci (w tym utrzymanie, naprawy i modernizacje).
- Rozwój i eksploatacja strategicznych połączeń międzysystemowych, w szczególności Poland–Lithuania Gas Interconnector (GIPL) oraz integracja infrastruktury związanej z terminalem LNG w Klaipėdzie.
- Inicjatywy integracji rynku regionalnego z Łotwą i Polską; udział w planowaniu dekarbonizacji i przystosowania do wodoru na poziomie UE.

Model biznesowy: Przychody regulowane pod nadzorem litewskiej National Energy Regulatory Council (VERT), oparte na dopuszczalnym zwrocie z regulacyjnej bazy aktywów oraz mechanizmach motywacyjnych. Przychody nieregulowane/poboczne są ograniczone i mają charakter wtórny.

Pozycja rynkowa: Amber Grid jest jedynym TSO gazu ziemnego na Litwie (regulowany naturalny monopol). Spółka pełni rolę regionalnego operatora tranzytowego, umożliwiając przepływy gazu między państwami bałtyckimi a Polską/UE poprzez GIPL oraz wspierając dostawy poprzez terminal LNG w Klaipėdzie i łotewne podziemne magazyny.

Historia

- 2013: AB Amber Grid została utworzona w wyniku wydzielenia działalności przesyłowej z AB Lietuvos dujos, aby spełnić wymogi Trzeciego Pakietu Energetycznego UE; została wyznaczonym TSO dla Litwy.
- 2014–2018: Wzmocnienie operacji sieciowych, wdrożenie unijnych kodeksów sieciowych oraz postępy w integracji rynku regionalnego z Łotwą i Estonią; zacieśnienie współpracy z giełdą gazu GET Baltic na rzecz rozwoju rynku.
- 2019–2022: Realizacja strategicznego Gas Interconnection Poland–Lithuania (GIPL), współfinansowanego z Connecting Europe Facility (CEF) UE. Uruchomienie GIPL w 2022 roku fizycznie połączyło rynek gazu państw bałtyckich z kontynentalną Europą.
- 2022: Litwa zaprzestała importu rosyjskiego gazu na potrzeby krajowe; przepływy coraz bardziej opierają się na LNG z Klaipėdy oraz połączeniach regionalnych (w szczególności z Łotwą i poprzez GIPL).
- 2023–2024: Kontynuacja optymalizacji przepustowości transgranicznej z Polską i Łotwą; zaawansowane analizy gotowości wodorowej, udział w dyskusjach w ramach inicjatywy European Hydrogen Backbone (EHB) oraz postępy w planowaniu dekarbonizacji sieci gazowej.

Informacje finansowe

Przychody: Amber Grid publikuje roczne i okresowe sprawozdania finansowe oraz raporty roczne na swojej stronie internetowej i poprzez ujawnienia Nasdaq Baltic. Wyniki raportowane w ostatnich latach odzwierciedlają zmiany w przepływach tranzytowych (uruchomienie GIPL), krajowym popycie oraz parametrach regulacyjnych. Dokładne dane przychodowe za najnowszy rok należy zaczerpnąć z Raportu Rocznego spółki i zbadanych sprawozdań finansowych.
Finansowanie i inwestycje: Nakłady kapitałowe finansowane są głównie poprzez zwroty regulacyjne, w razie potrzeby kredyty bankowe oraz granty UE na projekty strategiczne. GIPL był współfinansowany z CEF UE wraz ze środkami krajowymi po stronie Litwy i Polski.
Struktura własnościowa: Większościowo własność i kontrola państwa litewskiego poprzez holding energetyczny EPSO-G (podległy Ministerstwu Energetyki), pozostała część w wolnym obrocie na Nasdaq Vilnius. Aktualny, precyzyjny podział procentowy znajduje się na stronie „For Investors/Shareholders”.

Kadra kierownicza i zarządzanie

Ład korporacyjny Amber Grid obejmuje Radę Nadzorczą (jeśli dotyczy), Radę oraz Zarząd/Zespół Wykonawczy (Dyrektor Generalny/CEO i dyrektorzy funkcjonalni), zgodnie ze standardami ładu korporacyjnego obowiązującymi w państwowych spółkach giełdowych na Litwie.

Kluczowi członkowie kierownictwa (vadovai):
- Generalinis direktorius (CEO): Nie podano tutaj z uwagi na ograniczenia w weryfikacji. Proszę sprawdzić oficjalną stronę „Valdymas” (Governance/Management) w celu uzyskania aktualnych informacji o CEO i zespole zarządzającym.
- Kiti pareigūnai: CFO/Dyrektor Finansowy, Dyrektor Operacyjny/Technologii oraz funkcje rynkowe/komercyjne są ujawnione na stronie korporacyjnej. Nazwiska i stanowiska zmieniają się w czasie; zob. Źródła.

Członkowie Rady: Rada składa się z członków niezależnych oraz wyznaczonych przez akcjonariusza, zgodnie z litewskimi zasadami ładu dla przedsiębiorstw państwowych oraz wymogami ładu korporacyjnego Nasdaq. Aktualny skład należy potwierdzić na stronie spółki poświęconej ładowi korporacyjnemu oraz w najnowszych ujawnieniach Nasdaq.

Lokalizacje biur

Siedziba główna: Vilnius, Litwa. Dokładny adres i główny numer centrali telefonicznej należy zaczerpnąć z oficjalnej strony „Kontaktai” i/lub z wyciągu z Lithuanian Centre of Registers.

Amber Grid prowadzi również regionalne/operacyjne bazy i obiekty (np. stacje sprężarkowe i pomiarowe, bazy utrzymania) na terenie całej Litwy, wspierające sieć przesyłową wysokiego ciśnienia. Adresy konkretnych lokalizacji i bezpośrednie numery telefonów są zwykle zamieszczone w sekcjach Contact/Operations na stronie spółki lub w dokumentacji przetargowej.

Pozycja rynkowa

Konkurenci: Jako regulowany TSO Amber Grid nie ma krajowych konkurentów w zakresie przesyłu. Jego regionalnymi odpowiednikami są Gaz-System S.A. (Polska), Conexus Baltic Grid AS (Łotwa) oraz Elering AS (Estonia – również operujący siecią przesyłową gazu). Nie są to bezpośredni konkurenci w granicach Litwy, lecz sąsiednie TSO połączone z systemem Amber Grid.

Udział w rynku: 100% regulowanego przesyłu gazu ziemnego na Litwie.

Przewagi konkurencyjne:
- Strategiczne położenie geograficzne łączące rynek gazu państw bałtyckich z kontynentalną Europą poprzez GIPL oraz z dostawami LNG poprzez Klaipėdę.
- Dojrzałe otoczenie regulacyjne (VERT) oraz wsparcie właścicielskie państwa poprzez EPSO-G.
- Trwająca integracja z mechanizmami unijnego rynku gazu (kodeksy sieciowe ENTSOG, platformy zdolności przesyłowych, koordynacja regionalna).
- Koncentracja na dekarbonizacji i gotowości wodorowej, zgodna z politykami transformacji energetycznej UE.

Najnowsze wydarzenia

- GIPL – operacje: Od 2022 r. GIPL umożliwia dwukierunkowe przepływy między Litwą a Polską, wzmacniając regionalne bezpieczeństwo dostaw i konkurencję.
- Zmiana szlaków dostaw: Od 2022 r. zaopatrzenie krajowe odchodzi od rosyjskiego gazu rurociągowego na rzecz LNG z Klaipėdy i przepływów regionalnych przez Łotwę/Polskę.
- Gotowość wodorowa i dekarbonizacja: Amber Grid ocenia dostosowania sieci do gazów odnawialnych (biometan i wodór) oraz uczestniczy w inicjatywach planistycznych na poziomie UE, takich jak dyskusje w ramach European Hydrogen Backbone (EHB).
- Modernizacja sieci: Kontynuowane inwestycje w integralność systemu, cyfryzację (SCADA/monitoring) oraz poprawę jakości pomiarów w celu wsparcia handlu transgranicznego i bilansowania.

Główne produkty i usługi

- Przesył gazu ziemnego poprzez sieć rurociągów wysokiego ciśnienia.
- Zdolności połączeń transgranicznych w punktach z Łotwą i Polską; rozwiązania dotyczące wpięcia infrastruktury LNG w Klaipėdzie.
- Bilansowanie systemu i obsługa litewskiego Wirtualnego Punktu Obrotu (VTP).
- Pomiarowanie, zarządzanie jakością gazu oraz usługi techniczne związane z integralnością i bezpieczeństwem sieci.
- Rozwój i realizacja projektów dotyczących strategicznej infrastruktury (np. GIPL) oraz gotowości do transformacji energetycznej.

Informacje kontaktowe

Strona internetowa: https://www.ambergrid.lt
Adres e-mail ogólny: info@ambergrid.lt (zweryfikować na oficjalnej stronie Contact)
Relacje inwestorskie i ład korporacyjny: Zobacz sekcje „Investuotojams” i „Valdymas” na oficjalnej stronie.
Adres i telefon: Dokładny adres zarejestrowanej siedziby w mieście Vilnius oraz główny numer centrali telefonicznej znajdują się na oficjalnej stronie „Kontaktai”. W celu uzyskania najdokładniejszych danych proszę odwołać się do strony internetowej lub wyciągu z Lithuanian Centre of Registers.

Źródła i odniesienia

- AB Amber Grid – Oficjalna strona: https://www.ambergrid.lt (profil spółki, usługi, sieć, ład korporacyjny, aktualności, kontakty i raporty).
- AB Amber Grid – Raporty roczne i okresowe, sprawozdania finansowe oraz informacje dla inwestorów (dostępne w sekcji „Investuotojams/Ataskaitos”).
- Nasdaq Baltic – Informacje o emitencie dla Amber Grid (ticker na Nasdaq Vilnius; struktura akcjonariatu i ujawnienia).
- ENTSOG – Wykaz członków TSO i dokumentacja unijnych kodeksów sieciowych (rola TSO i integracja).
- European Commission/INEA-CEF – Informacje o projekcie Gas Interconnection Poland–Lithuania (GIPL), szczegóły współfinansowania i kamienie milowe.
- National Energy Regulatory Council (VERT) – Ramy regulacyjne dla przesyłu gazu na Litwie (taryfy, metodologie).
- Lithuanian Centre of Registers (Juridinių asmenų registras – JAR) oraz litewskie katalogi gospodarcze (np. Rekvizitai) – kody prawne i dane rejestrowe. Sprawdź najnowsze wpisy, aby uzyskać dokładny numer VAT oraz zarejestrowany adres/numery telefonów.

Uwaga dotycząca weryfikacji danych

Określone elementy zmieniające się w czasie (nazwiska kadry kierowniczej, skład rady, dokładny numer VAT, precyzyjny zarejestrowany adres i numery telefonów) należy weryfikować bezpośrednio na oficjalnej stronie Amber Grid oraz w najnowszych publicznych zgłoszeniach/dokumentach. W przypadkach, w których dokładnych danych nie można było tutaj potwierdzić bez bezpośredniego dostępu do tych źródeł, profil wskazuje konieczność weryfikacji.